Testy psychologiczne – czym są i jak powstają?

Testy psychologiczne to popularne narzędzia diagnostyczne, z których korzystają przede wszystkim psycholodzy. W przypadku niektórych narzędzi, dopuszczalne jest, aby korzystały z nich także inne osoby uprawnione, np. rekruterzy. Dzięki testom możliwa jest ocena poszczególnych kryteriów i czynników. Na podstawie tego, oraz wcześniej zebranego wywiadu, specjalista stawia ostateczną ocenę lub diagnozę.

TEST PSYCHOLOGICZNY – CO TO WŁAŚCIWIE JEST?

Test psychologiczny to narzędzie, które mierzy konkretne czynniki. Może mieć postać arkuszu pytań lub zadań do wykonania, w zależności od swojego celu badawczego. Czy wykonanie takiego testu jest równoznaczne z diagnozą? Oczywiście, że nie.

Test psychologiczny to jedynie cenne narzędzie, które pomaga uzyskać dokładniejsze informacje o osobie badanej. Jednak na pełną ocenę składa się m.in. obserwacja oraz przede wszystkim – wywiad psychologiczny. Połączenie tych elementów, wraz z wynikami testu, dopiero stanowią podstawę do pełnej diagnozy.

Jakie kryteria musi spełniać test psychologiczny? Standaryzacja, trafność, rzetelność

Test psychologiczny musi spełniać 2 niepodważalne cechy: trafność i rzetelność.

• Trafność określa, czy test mierzy faktycznie to, co miał na celu. Przykładowo: jeśli test w swoim założeniu mierzy skalę lęku, to w praktyce narzędzie to rzeczywiście musi wyłącznie mierzyć skalę lęku. Czyli nie tylko dostarczać informacji o tym, co jest przedmiotem badań, ale jednocześnie nie może mierzyć żadnych innych czynników.
• Z kolei rzetelność testu psychologicznego oznacza, że narzędzie dostarcza możliwie najbardziej wiarygodnych wyników. Cecha ta w trakcie badań nad narzędziem sprawdzana jest m.in. poprzez dwukrotne wykonanie testu przez te same osoby. Jeśli wyniki są identyczne lub bardzo do siebie zbliżone, to narzędzie można uznać za rzetelne, czyli wiarygodne.

A czym jest standaryzacja? To określony, jednolity sposób posługiwania się testem i interpretowania wyników. Ogranicza to ryzyko ich fałszywości na skutek np. niewłaściwego przeprowadzenia testu.

Jak tworzy się test psychologiczny?

Testy psychologiczne powstają w bardzo złożonym procesie.

1. Na początku pojawia się teoria i koncepcja badawcza, opracowana przez naukowców.
2. Następnie określa się cel takiego narzędzia oraz co dokładnie powinno badać.
3. Przygotowane narzędzie przechodzi przez tzw. badania wstępne, a następnie analizę statystyczną. Jest to etap, w którym twórcy mogą wyeliminować ewentualne błędy.
4. Narzędzie przechodzi przez ponowne badania.

Badania nad narzędziem są przeprowadzane do momentu uzyskania jak najbardziej wiarygodnych wyników z analizy statystycznej. Aby test został dopuszczony do obiegu, musi spełniać również wszystkie wymogi, tj. m.in. rzetelność i trafność.

KTO MOŻE PRZEPROWADZIĆ TEST PSYCHOLOGICZNY?

Test psychologiczny to narzędzie diagnostyczne, dlatego może być przeprowadzony tylko przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach. Jest to szczególnie ważne ze względu na fakt, iż stanowią one uzupełnienie całościowej diagnozy. Dodatkowo wyniki interpretowane są w oparciu o poszczególne koncepcje, a do każdego testu dołączony jest podręcznik informujący o tym, jak dokładnie posługiwać się narzędziem.

Tylko ktoś o odpowiednich kompetencjach może właściwie określić wynik testu i odnieść go do poszczególnej osoby, biorąc pod uwagę wcześniejszy wywiad psychologiczny i unikając nadinterpretacji. Dlatego, aby uzyskać dostęp do takich testów, w większości trzeba posiadać tzw. licencję (np. wykonywać zawód psychologa).

Artykuł sponsorowany